Η ομιλία του Χαρούκι Μουρακάμι, ίσως του πιο σημαντικού σύγχρονου Ιάπωνα συγγραφέα, όταν πήγε με τα χίλια ζόρια να παραλάβει το λογοτεχνικό βραβείο Ιερουσαλήμ το 2009, από το fb

Από το e- περιοδικό  «σταγόνα»   https://stagona4u.gr/

«…Ήρθα σήμερα στην Ιερουσαλήμ ως συγγραφέας, δηλαδή ως επαγγελματίας αφηγητής ψεμάτων. Σήμερα, όμως, δεν προτίθεμαι να πω ψέματα. Θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο ειλικρινής μπορώ. Υπάρχουν κάποιες ημέρες τον χρόνο που λέω την αλήθεια και σήμερα είναι μία απ’ αυτές. Επιτρέψτε μου λοιπόν να καταθέσω ένα πολύ προσωπικό μήνυμα. Κάτι που έχω πάντα στο μυαλό μου όταν γράφω μυθιστορήματα.

          Δεν έχω φτάσει ακόμα να το γράψω σ’ ένα κομμάτι χαρτί και να το κολλήσω στον τοίχο, θα έλεγα ότι είναι χαραγμένο στον τοίχο του μυαλού μου. Και είναι το εξής: Ανάμεσα σ’ έναν ψηλό, συμπαγή τοίχο και σ’ ένα αυγό που σπάει πάνω του, θα είμαι πάντα από την πλευρά του αυγού. Ανεξάρτητα από το πόσο δίκιο έχει ο τοίχος και πόσο άδικο το αυγό, εγώ θα είμαι με το αυγό. Κάποιος άλλος θα πρέπει να αποφασίσει ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο: ίσως ο χρόνος ή η Ιστορία. Αν υπήρχε ένας συγγραφέας που, για οποιονδήποτε λόγο, έγραφε βιβλία που είναι από την πλευρά του τοίχου, τι αξία θα είχαν αυτά τα βιβλία;

          Ποιο είναι το νόημα αυτής της μεταφοράς, όμως; Μερικές φορές είναι απλό και καθαρό. Οι άνθρωποι που βάζουν βόμβες, τα τανκς,  οι ρουκέτες και οι οβίδες λευκού φωσφόρου είναι αυτός ο ψηλός, συμπαγής τοίχος. Τα αυγά είναι οι άοπλοι πολίτες που συντρίβονται και καίγονται και πυροβολούνται από τα παραπάνω.

          Υπάρχει όμως και ένα βαθύτερο νόημα. Καθένας από μας, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, είναι ένα αυγό. Καθένας από μας είναι μια μοναδική, αναντικατάστατη ψυχή, κλεισμένη σε ένα εύθραυστο καβούκι. Και καθένας από μας, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν ψηλό, συμπαγή τοίχο. Ο τοίχος έχει όνομα: «σύστημα». Υποτίθεται ότι το σύστημα μας προστατεύει, αλλά μερικές φορές αποκτά μια δική του ζωή και τότε αρχίζει να μας σκοτώνει και να μας βάζει να σκοτώνουμε άλλους –ψυχρά, αποτελεσματικά, συστηματικά.

          Ένα πράγμα θέλω να σας πω σήμερα: Είμαστε όλοι ανθρώπινα όντα, άτομα όλων των εθνικοτήτων και των φυλών και των θρησκειών, εύθραυστα αυγά απέναντι σ’ έναν συμπαγή τοίχο που λέγεται σύστημα. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, δεν έχουμε καμιά ελπίδα να νικήσουμε. Ο τοίχος είναι πολύ ψηλός, πολύ δυνατός και πολύ κρύος. Αν όμως έχουμε οποιαδήποτε ελπίδα, προέρχεται από την πίστη μας στη μοναδικότητα της δικής μας ψυχής και των ψυχών των άλλων και από τη ζεστασιά που αισθανόμαστε όταν ενώνουμε τις ψυχές μας.Δεν πρέπει να αφήσουμε το σύστημα να μας εκμεταλλευτεί. Δεν πρέπει να το αφήσουμε να αποκτήσει δική του ζωή. Δεν μας φτιάχνει το σύστημα: εμείς το φτιάχνουμε.

Αυτό είχα να σας πω…»

Χαρούκι Μουρακάμι 

                S.O.S (2)

                       υπό του Γ. Τ

Ακούγοντας τα πάντα για την γενική συσκότιση που συνέβη

στην Ιβηρική χερσόνησο καταλήγω στο αντι-επιστημονικό

αλλά πολιτικό συμπέρασμα ότι όλοι γνωρίζουν,  αλλά διαφωνούν για τις αιτίες του «φαινομένου» ή δεν γνωρίζουν τίποτα και ξύνουν το κεφάλι τους.

Αλίμονο στους λαούς που ζουν σε συνεχή ιδεολογική συσκότιση

————————————

Ο ορθολογισμός του 18ου αιώνα που ανέτρεψε δεισιδαιμονίες και θρησκευτικούς δογματισμούς και απετέλεσε τη βάση του ιστορικού υλισμού και του επιστημονικού σοσιαλισμού, δυστυχώς σήμερα είναι η βάση του ανάλγητου αλγοριθμικού καπιταλισμού

Δυστυχώς η τραλαλά Αριστερά εξακολουθεί να προβάλει τον ορθό λόγο στην πολιτική της, εξοβελίζοντας φαντασία, όνειρα, και επαναστατικό όραμα.

Σημαία των απανταχού Φιλελέ και Τραλαλά είναι ο ορθός λόγος,

ο εξορθολογισμός της οικονομίας και το κοστολογημένο κοινωνικό πρόγραμμα.

Helas, για μια πολιτική αντίστασης και ανατροπής θα πρέπει να καταθέσεις

προϋπολογισμό και κοστολόγιο σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα του κοινοβουλίου.

Είχε πει ο Λορέντζος Μαβίλης ότι δεν υπάρχουν χυδαίες λέξεις

αλλά χυδαίοι άνθρωποι.

Υπάρχουν μόνο χυδαίοι αριθμοί που θα δούμε αν σημάνουν και το τέλος της Ιστορίας

Ελλάς, helas το όνομά σου.

——————————————–

Η εξέλιξη του ανθρώπου:

HOMO EURECTUS – HOMO SAPIENS – HOMO NEANDERTHAL –

HOMO GRO MAGNON – HOMO SEKSUEL.

Γράφτηκε από τον Τουρχάν, αγωνιστή της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας

και των ανθρώπινων Δικαιωμάτων στην Τουρκία.

——————————————–

Δυστυχώς η ανατροφή μου δεν  μου επιτρέπει να επαινώ

ζωντανούς και να κριτικάρω πεθαμένους. Το αντίθετο…

Γι’ αυτό οι αγαπητοί μου φίλοι

ας κάνουν υπομονή.

——————————————–

Τα στερνά τιμούν τα πρώτα.

Αλλά εμείς τιμούμε τα πρώτα,

όταν τα στερνά δεν τιμούν τον τεθνεώτα.

Για τον Δημήτρη Βουνάτσο…

——————————————–

Ζωόφιλος ή φιλόζωος είναι ο όρος που αποδίδει καλύτερα

την ιδιότητα του φίλου των ζώων;;;;;

Ένας εξ αυτών είμαι και εγώ αλλά πλήρως αναρμόδιος να απαντήσω.

Περιμένω την απάντηση από τους κατ’ εξοχήν αρμοδίους

Μάκη Αξιώτη και Παναγιώτη Σκορδά.

Ο εις ως φυσιοδίφης, ο έτερος ως φιλόλογος

——————————————–

Παιχνίδι λέξεων είναι…

Μας είπαν «λαϊκιστές»

Μας χωροθέτησαν σε «άνω και κάτω πλατείες»

Μας χλεύασαν «Πουτινάκια»

Είναι οι άνθρωποι που ξέχασαν τις λέξεις «καπιταλισμός» και ιμπεριαλισμός»

Λες και δεν υπάρχουν.

Αντικατέστησαν την «Ευρώπη» με την «Ευρωπαϊκή Ένωση»

Η «Παλαιστίνη» έγινε «Λωρίδα της Γάζας»

Η «δραχμή» έγινε «ευρώ»

Ο «πόλεμος του οπίου» έγινε «σπάνιες γαίες»

Οι «αποικιοκράτες» έγιναν «Ε.Ε»

Παιχνίδι λέξεων είναι…

Μιλούμε «την Οργουελική Νεογλώσσα»

Το νου σας ρεμάλια…

Τα ρεμάλια δε θα γίνουν ποτέ ήρωες….

——————————————–

Χωρίς λίγα όνειρα

Χωρίς λίγη φαντασία

Δεν θα υπήρχαν επαναστάτες

Δεν θα υπήρχε Ιστορία

——————————————–

Έχει θέσει , λέει, υποψηφιότητα για μια χηρεύουσα

Έδρα της Ακαδημίας Αθηνών.

Την έδρα που κατείχε η αείποτε χήρα Κική Δημουλα.

Δηλαδή η ποίηση της Κικής Δημουλά

Θα παραδώσει την έδρα της στην ποίηση του κ. Δημήτρη Νικορέτζου

Ουδεν μεμπτόν……

Και μετά η έδρα του κ. Νικορετζου

Θα παραδοθεί στην κ. Πέρθα Καλέμη!!!!

——————————————–

Κι εγω που νόμιζα ότι μαζί με τον Περικλή Μαυρογιάννη

Πέθανε και η κρατικοδίαιτη διανόηση.

Αμ δε……

Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει!!!

——————————————–

Οφείλω να αναγνωρίσω έστω και μετά θάνατον

Τον Περικλή Μαυρογιάννη

ως εργάτη του πνεύματος.

  • Και ποτέ, μα ποτέ, δεν θα ζητήσω

Να μου επιστρέψει τη συλλογή σπιρτόκουτων.-

——————————————–

Αλήθεια, γιατι λέμε «μωροφιλόδοξος»

Και δεν λέμε «γεροφιλόδοξος»;;;

ΤΑ ΚΟΙΝΑ

Θ. Παραδέλλης

Με αφορμή τη δικαίωση του αγώνα για την παραλία της Ερεσού, ας ξανασκεφθούμε και πάλι το ζήτημα των «κοινών» αγαθών (commons)

Ο Ιουστινιάνειος Κώδικας(Corpus Juris Civilis, 6ος αιώνας, 529), που αποτελεί κωδικοποίηση των διάσπαρτων κειμένων του ρωμαϊκού δικαίου, διακρίνει τα εκτός συναλλαγής (res extra patrimonium) από τα κοινά τοις πάσι (res omnium communes): «Φυσικώ τω νόμω, αυτά είναι τα κοινά σε όλους πράγματα –ο αέρας, το νερό, η θάλασσα και κατά συνέπεια οι ακτές των θαλασσών (IΙ,i,1)…τα ποτάμια και τα λιμάνια (IΙ,i,2), τα δημόσια κτήρια, τα θέατρα, οι ιππόδρομοι, τα μνημεία (IΙ,i,6)…τα ιερά, καθαγιασμένα και θρησκευτικού περιεχομένου πράγματα IΙ,i,7)».

            Η έννοια των κοινών επανεμφανίζεται σαν αντικείμενο διαμάχης και προβληματισμού κατά τον 13ο αιώνα στην Αγγλία με το κίνημα των «περιφράξεων» (enclosures), την ιδιωτικοποίηση των κοινόχρηστων δασικών, λιβαδοπονικών και αγροτικών εδαφών, που διαρκεί μέχρι τον 19 αιώνα, όταν δημιουργείται πλέον η κρατική ιδιοκτησία. Τα κοινόχρηστα εδάφη παρείχαν βοσκότοπους στις τοπικές χωρικές κοινότητες, ξυλεία και πέτρα για τις οικοδομές, φρύγανα για θέρμανση και θηράματα, πτηνά, ψάρια και ξηρούς καρπούς για τροφή.

            Οι περιφράξεις αναίρεσαν τον τρόπο αυτό ζωής των φτωχότερων αγροτών και οδήγησαν στην αποψίλωση των εδαφών, τη δημιουργία αγροκτημάτων για ενοικίαση
και την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, ενισχύοντας έτσι τη διαδικασία της βιομηχανοποίησης, αλλά και την εξαθλίωση των ακτημόνων πλέον αγροτών, οι οποίοι μεταξύ του 1628 και 1631 στασίασαν επανειλημμένα καταστρέφοντας τις περιφράξεις . Το εθιμικό δίκαιο της χρήσης των κοινών εδαφών αντικαταστάθηκε πλέον από τους νόμους της ιδιωτικής ιδιοκτησίας (private property). Η λατινική, άλλωστε, ρίζα της λέξης private (ιδιωτικός/ή/ό) σημαίνει στερώ (deprive). Η πολιτική αυτή της περίφραξης και της αποδάσωσης συνεχίστηκε αργότερα σε όλες τις βρετανικές αποικίες.

            Από τη δεκαετία του 1980 αναδύεται και πάλι το ζήτημα των κοινών, με τις οικονομικές έρευνες των οπαδών της νεοθεσμικής θεώρησης(institutionalists) ‐με επικεφαλής την Elinor Ostrom, Νόμπελ 2009‐ προκειμένου να αντιμετωπιστεί το δεύτερο στην ιστορία κίνημα «περιφράξεων» που αφορά πλέον τις εφευρέσεις/ανακαλύψεις, τα νέα πνευματικά δικαιώματα, τις οικολογικές υπερβάσεις, την ανεξέλεγκτη υπερσυγκέντρωση του πλούτου και ό,τι αυτά συνεπάγονται για την πλειοψηφία των μελών της κοινωνίας.

            Ο όρος «δημόσια αγαθά» αποτελεί όρο της οικονομικής και αναφέρεται στους πόρους που ΔΕΝ «περιφράσσονται» προκειμένου να μετατραπούν σε ιδιωτικές ιδιοκτησίες και να εμποδίζεται η χρήση τους από το κοινό (π.χ. δημόσιοι κήποι, βιβλιοθήκες, πλατείες, ακτές). Ωστόσο, κατά τους οικονομολόγους, η δημιουργία και διαχείριση των «δημόσιων αγαθών» επαφίεται στο κράτος και μόνο σε αυτό, ως εξαίρεση στον κανόνα της ιδιωτικής ιδιοκτησίας.

            Ο προηγούμενος αυτός ορισμός «αποκλείει [από την έννοια] το ρόλο της αμοιβαίας βοήθειας, της συνεργασίας και των διαπροσωπικών κοινωνικών σχέσεων». Διότι η έννοια των κοινών δεν αποτελεί απλώς μια συλλογή αντικειμένων ή πόρων, αλλά εμπεριέχει και τη διάσταση της συλλογικής/κοινοτικής συμμετοχής, διαχείρισης σε μια προοπτική χρήσης και όχι ιδιοποίησης. Πιο συγκεκριμένα: Αμοιβαιότητα είναι η μορφή κοινωνικότητας που καθιστά εφικτή τη συνεταιρική ζωή. Όταν η αμοιβαιότητα εκφράζεται με την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών στα μέλη της κοινότητας προκύπτει ατό που αποκαλούμε κοινωνική οικονομία.

            Ο ορισμός των Κοινών είναι αρκετά ευρύς, όπως και της αγοράς. Η αγορά έχει πολλές μορφές ο πάγκος της λαϊκής αγοράς,/ ένα κατάστημα οικιακών συσκευών,/ένα εστιατόριο, / μια χρηματοπιστωτική αγορά/ ή πιο αφηρημένα, ο εικονικός χώρος στον οποίο λειτουργούν οι δυνάμεις της προσφοράς και ζήτησης/ ή ακόμη ένας κοινωνικός μηχανισμός (το αόρατο χέρι του Άνταμ Σμιθ). Είναι μια πολιτισμική κατασκευή προκειμένου να μιλήσουμε για κάποιες κοινωνικές δραστηριότητες που έχουν κάποια κοινά γνωρίσματα (πωλητής, αγοραστής, ανταλλαγή χρήματος κλπ).

            Κατά τον ίδιο τρόπο τα κοινά περιλαμβάνουν ένα ευρύτατο φάσμα πραγμάτων (διαχείριση υδάτινων πόρων, λογισμικά ανοικτού κώδικα, έργα χωρίς πνευματικά δικαιώματα, ελεύθερα πάσης φύσεως περιοδικά, δημοτικές ή άλλες γιορτές κλπ). Αν και δεν υπάρχει ένας ενιαίος ορισμός για τα «κοινά», υπάρχουν κοινές αρχές που τα διέπουν, όπως:

➢ η οργάνωση από τα κάτω,
➢ η δικαιοσύνη για τα μέλη τους

➢ η ισότητα

➢ η συμπεριληπτικότητα (η συμπερίληψη των εκάστοτε αποκλεισμένων)

 ➢ η τάση για διατήρηση των πόρων (βιωσιμότητα και αειφορία) και της ίδιας της κοινότητας.

Τα Κοινά δημιουργούνται, όταν μια ομάδα ανθρώπων αποφασίζει να διαχειριστεί συλλογικά και για συλλογικό όφελος έναν πόρο. Ιστορικά, οι πολιτικοί και οι οικονομολόγοι αντιλαμβάνονταν τα Κοινά απλώς ως πόρους χωρίς ιδιοκτησία. Δεν μπορούσαν και δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι πρόκειται για ένα κοινωνικό σύστημα, ότι οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων –ηθικές, συναισθηματικές, πολιτισμικές ή πνευματικές– είναι εξίσου σημαντικές με τη διαχείριση ή τη διανομή ενός πόρου. Πρόκειται για μια διαφορετική νοοτροπία, μια διαφορετική επιστημολογία, αν θέλουμε να το δούμε από φιλοσοφική σκοπιά, για την κατανόηση των πραγμάτων και τις πρακτικές των ανθρώπων

Σήμερα η έννοια των κοινών περιλαμβάνει όχι μόνο φυσικούς πόρους (γη, νερό, αέρας, βιοποικιλότητα..) αλλά και τους ανοικτούς προς όλους πολιτισμικούς πόρους, όπως είναι:

➢ η παραδοσιακή και ιθαγενής γνώση,

➢ η πληροφορία,

➢ τα λογισμικά ανοικτού κώδικα (ελεύθερα λογισμικά),

➢ τα δημιουργικά έργα (λογοτεχνία, μουσική, φωτογραφία κ.ά. )

➢ τους ζωντανούς οργανισμούς (πατεντοποίηση γονιδίων, σπόρων, φαρμακευτικών φυτών φύσης 

H Elinor Ostrom διακρίνει οκτώ βασικές Αρχές Διαχείρισης των Κοινών:

1. Σαφής οριοθέτηση της ομάδας που διαχειρίζεται τα κοινά (κοινωνοί)
2. Προσαρμογή των κανόνων χρήσης των κοινών αγαθών στις τοπικές ανάγκες και συνθήκες 3. Όσοι ακολουθούν τους κανόνες να μπορούν να αλλάζουν τους κανόνες.
4. Τα δικαιώματα που απορρέουν από τους κανόνες να γίνονται σεβαστοί από τις εκτός  κοινότητας αρχές.

5. Να υπάρχει σύστημα λογοδοσίας και να είναι όλοι υπόλογοι έναντι της κοινότητας.
6. Να υπάρχει κλιμάκωση των ποινών για όσους δεν τηρούν ή παραβιάζουν τους κανόνες.
7. Να παρέχονται προσιτά μέσα επίλυσης των διαφορών.
8. Ευθύνη για τη διαχείριση των κοινών πόρων από τα κατώτερα μέχρι τα ανώτερα συνδεόμενα επίπεδα και

γενικά των προϊόντων τους.

Συμπερασματικά, τα κοινά είναι:

  • Ένα κοινωνικό σύστημα μακροπρόθεσμης διαχείρισης των πόρων
  • Ένα αυτοοργανωμένο σύστημα κατά το οποίο οι κοινότητες διαχειρίζονται τους πόρους τους ανεξάρτητα (ή με μικρή εξάρτηση) από το κράτος και την αγορά
  • Ένα σύστημα που δεν ορίζεται απλώς από τους όποιους πόρους, αλλά και από μια συγκεκριμένη κοινότητα και τους κανόνες, αξίες και νόρμες που θέτουν οι ίδιοι οι «κοινωνοί»
  • Ένα σύστημα που στηρίζεται στο «από κοινού πράττειν» προς συλλογικό όφελος· πρακτικές επινοούνται κατά κύριο λόγο τοπικά κατά πόρο
  • Ένα σύστημα οικονομικό που στοχεύει στη χρήση και όχι στην ιδιοποίηση
  • Ένα σύστημα που συντηρεί, πολλαπλασιάζει και μεταβιβάζει στις επόμενες γενεές το συλλογικό τοπικό πλούτο (φυσικοί πόροι, υποδομές, γνώσεις, έρευνα και   παραδόσεις)
  • Ένα σύστημα ανοιχτό που δυνητικά μπορεί να αφορά οποιονδήποτε πόρο

Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για όλο τον πλανήτη είναι η νέα μορφή λεηλάτησης, η νέα περίφραξη των κοινών: η οικειοποίηση και εμπορευματοποίηση των κοινόχρηστων πόρων με στόχο το ιδιωτικό κέρδος. Υπάρχουν πόροι οι οποίοι επείγει να τους διαχειριστούν οι συλλογικότητες ως κοινά: Νερό, ατμόσφαιρα, θάλασσες, γενετική γνώση, βιοποικιλότητα, διαδίκτυο, τεχνική νοημοσύνη. Υπολογίζεται ότι δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη εξαρτώνται από τα κοινά για την επιβίωσή τους (δάση, νερό, θηράματα, λιβάδια, ακτές, ιχθυότοποι…). Σε αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε τις κοινότητες των πόλεων, των πανεπιστημίων, του διαδικτύου (μοίρασμα των γνώσεων).

            Η διαχείριση των κοινών είναι μια πρακτική που μπορεί να ενισχύσει γενικότερα την αριστερά, να προωθήσει τη δική της ατζέντα κάτω, μάλιστα, από τις ιδιόρρυθμες για την αριστερά σημερινές συνθήκες (μνημόνια, επιτροπείες, άνοδος ακροδεξιάς,  κλπ), ακριβώς διότι δεν βρίσκεται άμεσα στο στόχαστρο του νεοφιλελευθερισμού ο οποίος, κατά κάποιο τρόπο, συνυπάρχει με αυτές τις μορφές κοινωνικο-οικονομικής πρακτικής. Ζητούμενο είναι και η πίεση προς την κατεύθυνσης της καθιέρωσης νομικών, κοινωνικών και θεσμικών κανόνων που θα προωθούν τη διαχείριση των κοινών και την προστασία των πόρων. Απαιτούνται, επομένως, νέες μορφές διαχείρισης των κοινών αλλά και μια μορφή συντονισμού και ομοσπονδοποίησης σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Στην περίπτωση της Ελλάδας υπάρχει και ένα επιπλέον σημαντικό ζητούμενο: πώς θα πεισθούν (κυρίως οι νεότεροι) να προσχωρήσουν στην οργάνωση τέτοιων σχημάτων, πώς δηλαδή θα αλλάξουν οι παλιές νοοτροπίες που συνδέονται με αποτυχημένες μορφές συλλογικής δράσης .

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Ενδεικτική Βιβλιογραφία
Bollier, David, 2016, Κοινά: Μια Σύντομη Εισαγωγή, Angelus Novus, Αθήνα.
Συλλογικό, 2016, Κοινά Αγαθά και Κοινωνικά Κινήματα, Εκδόσεις των Συναδέλφων, Αθήνα

Συλλογικό, 2013, Κοινωνική Οικονομία, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα.
Συλλογικό, 2016, Θέματα Κοινωνικής Οικονομίας, Ινστιτούτο Κοινωνικής Οικονομίας, Θεσσαλονίκη.
Νασιούλας, Ιω. 2020, Κοινωνική Οικονομία: μια πρώτη Προσέγγιση, Ορθός Λόγος, Θεσσαλονίκη.

Vienney, C. 2008, Η Κοινωνική Οικονομία, Πολύτροπον, Αθήνα.

Editorial 2.   Ο βομβαρδισμός της συνείδησης.

Βομβάρδισαν το πλοίο που το λέγαν «conscience», δηλαδή συνείδηση. Ένα μικρό πλοίο που θα μετέφερε μια διεθνική ομάδα ακτιβιστών και λίγα τρόφιμα για τους αποκλεισμένους και ήθελε να φτάσει στη Γάζα για συμπαράσταση στους Παλαιστίνιους και αντίδραση στην ανελέητη γενοκτονία που εφαρμόζει το κράτος του Ισραήλ.

Ήταν ακριβώς ένας βομβαρδισμός της συνείδησής μας που τελευταία βομβαρδίζεται συστηματικά. Οι απώλειες είναι σε ενσυναίσθηση﮲ όλο και λιγότερο συναισθανόμαστε το δράμα των άλλων, όλο και περισσότερο αντιλαμβανόμαστε τους αιματηρούς πολέμους σαν να είμαστε θεατές ή και οπαδοί σε αθλητικές συναντήσεις.

Οι προσπάθειες της ανθρώπινης κοινωνίας, μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, να περιφρουρήσει την ανθρωπιά, πηγαίνοντας προς έναν κόσμο πιο δίκαιο, εξανεμίζονται μπροστά στα μάτια μας. Ανθρώπινα δικαιώματα, διεθνές δίκαιο, διεθνείς συνθήκες καταπατούνται καθημερινά και η αναξιοπιστία αναδεικνύεται βασικό χαρακτηριστικό του ανθρώπινου είδους.  Τόσες καταστροφές, τόσες θυσίες, τόσοι αγώνες, τόσες διαβουλεύσεις για να φτάσουμε να συνομολογήσουμε σαν πολιτισμένοι άνθρωποι μερικούς στοιχειώδεις κανόνες συμπεριφοράς και σχέσης μεταξύ ανθρώπων και εθνών  και φτάσαμε τώρα να αντιληφθούμε ότι ήταν λόγια για να κάνουμε τις δουλειές μας και ότι θα αγνοούνται όταν δεν βολεύουν αυτόν που έχει την ισχύ για να επιβάλλει το κοντόθωρο συμφέρον του, κι  ας είναι καταστροφικό για την ανθρωπότητα.

«Αν αυτό είναι ο άνθρωπος». Αυτή είναι η φράση που αυθόρμητα έρχεται στη σκέψη αυτές τις ώρες και ταυτόχρονα μας προβληματίζει γιατί γράφτηκε από τον Πρίμο Λέβι το 1947,για τις φρικαλεότητες των ναζί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης εναντίον των Εβραίων και σήμερα ανασύρεται από ανάγκη να εκφραστεί η απάνθρωπη γενοκτονία που κάνουν στη Γάζα οι στρατοκράτες της Ισραηλινής κυβέρνησης. Πώς αυτοί που έχουν υποστεί αυτές τις διώξεις επί πολλούς αιώνες και ένα ολοκαύτωμα από τους ναζί και έχουν πει ποτέ πια, φτάνουν τώρα να εφαρμόζουν ενάντια σ΄ έναν  άλλο λαό, μεθόδους που θυμίζουν όλα αυτά ;

Και γιατί οι ανά τον κόσμο ακροδεξιοί και φασίστες που ήταν πάντα εχθροί οτιδήποτε εβραϊκού, τώρα είναι ακραιφνείς υποστηρικτές και σύμμαχοι στη γενοκτονία των Παλαιστινίων;

Μόνη προστασία των συνειδήσεων από τον ανελέητο βομβαρδισμό η διαρκής εγρήγορση, η σωστή πληροφόρηση και  αγώνας για αλληλεγγύη στους αδικημένους και ευάλωτους όλου του κόσμου.

 «Η αφωνία είναι ηθική κατάπτωση για την Ευρώπη»

Εφημερίδα  «Η εποχή»     Μαΐου 11, 2025 – 20:05

Συνέντευξη με το μέλος του Στόλου Ελευθερίας, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας,  Τάκη Πολίτη.                                                

Τη συνέντευξη πήραν η Ζωή Γεωργούλα και η Ιωάννα Δρόσου.

Δώσε μας μια εικόνα της κατάστασης την παρούσα στιγμή.

Το επιβατηγό καράβι Conscience φορτωμένο με ανθρωπιστική βοήθεια, είχε αποπλεύσει από την Τυνησία, τον τελευταίο σταθμό που είχε κάνει για να εφοδιαστεί με καύσιμα, με προορισμό τη Γάζα. Επρόκειτο να πλεύσει ως τα διεθνή ύδατα ανοιχτά της Μάλτας, όπου οι ακτιβιστές που είχαμε συγκεντρωθεί εδώ στη Μάλτα, θα μετεπιβιβαζόμασταν προσεγγίζοντας με νοικιασμένα πλεούμενα, αφού θα είχαν προηγηθεί όλες οι τυπικές διαδικασίες του immigration office. Στο καράβι βρίσκονταν ήδη δώδεκα μέλη πληρώματος και έξι ακτιβιστές τουρκικής εθνικότητας. Λίγες ώρες πριν συμβεί η μετεπιβίβαση, το βράδυ της Πρωτομαγιάς, συνέβη η επίθεση, από την οποία προκλήθηκαν ευτυχώς μόνο υλικές ζημιές. Έχει καταγραφεί από τα σχετικά καταγραφικά συστήματα ότι, για αρκετές ώρες και λίγο πριν το χτύπημα, ισραηλινό στρατιωτικό αεροσκάφος Ηercules υπερίπτατο στην περιοχή. Μάλιστα ενώ πέρασε και από τον ελληνικό εναέριο χώρο, δεν γνωρίζουμε ότι ακολουθήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες.

Ειρήσθω εν παρόδω, το καράβι έφερε σημαία της Δημοκρατίας του Παλάου. Την Πρωτομαγιά το μεσημέρι, το Παλάου απέσυρε τη σημαία του. Η δική μου γνώση, με βάση και την εμπειρία μου, λέει ότι δεν είναι σύνηθες, το λιγότερο, να αποσύρεται σημαία εν πλω. Η συγκεκριμένη σημαία σήμαινε ότι, βάσει των συμφωνιών μεταξύ κρατών, αν χτυπηθεί πλοίο με σημαία Παλάου, οι ΗΠΑ είναι υποχρεωμένες να αναλάβουν την υπεράσπισή του. Επομένως αν χτυπιόταν με ισραηλινό drone αυτό το πλοίο, οι ΗΠΑ θα έπρεπε να χτυπήσουν το Ισραήλ. Καταλαβαίνουμε ότι αυτό αποτελεί σενάριο μάλλον επιστημονικής φαντασίας.

Το Σάββατο 3 Μαΐου προσεγγίσαμε το Conscience με δύο νοικιασμένα σκάφη, σε απόσταση 50-60 μέτρων, αφού οι εντολές που είχαν πάρει τα δύο σκάφη από το μαλτέζικο λιμεναρχείο δεν τους επέτρεπαν να προσεγγίσουν περισσότερο. Μάλιστα εμφανίστηκε και οπλισμένο σκάφος του λιμενικού, το οποίο έκανε συστάσεις στους καπετάνιους και ρώτησε τις δικές μας εθνικότητες. Υπήρχε δηλαδή εχθρικό κλίμα από την πλευρά των αρχών της Μάλτας. Αυτό το κλίμα υποτίθεται ότι ανατράπηκε με δηλώσεις του Μαλτέζου πρωθυπουργού την επόμενη μέρα. Λέω υποτίθεται διότι δεν τηρήθηκαν οι δηλώσεις αυτές σε όλες τις πτυχές τους, αφού με βάσει αυτές προβλεπόταν ελλιμενισμός του Conscience στη Μάλτα, πράγμα που δεν επετράπη. Μάλιστα τους έξι ακτιβιστές τους πήραν άρον άρον με τρόπο που προσομοιάζει σε απέλαση. Τους επιβίβασαν σε πτήση της Τurkish Airlines την οποία καθυστέρησαν για να τους επιβιβάσουν. Ενώ προσπάθησαν με κάθε τρόπο εμείς να μην έρθουμε σε επαφή μαζί τους και εν τέλει τους συναντήσαμε και μιλήσαμε μαζί τους για δύο λεπτά.

Οι κυβερνήσεις δεν έχουν πάρει θέση απέναντι σε αυτήν την επίθεση ούτε έχει αποσαφηνιστεί από πού και με ποιανού εντολή εκκίνησαν τα drones που χτύπησαν το καράβι. Παρότι έχει διατυπωθεί και έκκληση από την πλευρά σας για να πάρουν θέση οι κυβερνήσεις.

Πέρα από τη δική μας έκκληση, είναι –θα έπρεπε να είναι– αυτονόητο ότι, εφόσον δέχεται επίθεση ένα μη πολεμικό πλοίο ευρισκόμενο σε διεθνή ύδατα στη Μεσόγειο, φορτωμένο με ανθρωπιστική βοήθεια, στο οποίο επρόκειτο να επιβιβαστούν πολίτες ευρωπαϊκών χωρών, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις όφειλαν να πάρουν θέση. Μάλιστα τη στιγμή που υπάρχουν δημοσιεύματα κυβερνητικού επιπέδου από το Ισραήλ με τα οποία αναλαμβάνει την ευθύνη για το χτύπημα. Αντ’ αυτού, όταν στο ευρωκοινοβούλιο έβαλαν το θέμα προς συζήτηση οι ευρωομάδες της Αριστεράς και των Πρασίνων, απορρίφθηκε πριν καν μπει σε συζήτηση.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα;

Το καράβι δεν μπορεί να επισκευαστεί εύκολα και άμεσα. Η αξιοποίηση αυτού του σκάφους για συνέχιση της ανθρωπιστικής αποστολής δεν είναι εφικτή. Χρειάζεται να γίνει κατανοητό ότι το καράβι αυτό δεν θα έλυνε κανένα πρόβλημα. Ακόμα κι αν φτάναμε στη Γάζα, δεν θα μπορούσαμε να θρέψουμε 2,2 εκατ. ανθρώπους που λιμοκτονούν, αφού από τις 2 Μαρτίου το Ισραήλ δεν επιτρέπει ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. Ο στόχος ήταν να επιτευχθεί μια αφύπνιση συνειδήσεων, εξ ου και το όνομά του. Συνεπώς η αποστολή έχει ολοκληρωθεί. Αυτό που πρέπει επειγόντως να γίνει είναι να κινητοποιηθεί η διεθνής κοινότητα. Δεν μιλάμε για πολιτικές λύσεις. Μιλάμε για το ανθρωπιστικό επίπεδο. Πρέπει επειγόντως να πάψει η ανθρωπιστική καταστροφή που πραγματοποιείται εις βάρος του λαού της Γάζας.

Ο ΟΗΕ έχει κάνει επείγουσα έκκληση ήδη εδώ και περίπου τρεις εβδομάδες. Την Κυριακή ωστόσο το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι μέχρι τις 15 Μαΐου θα έχει ολοκληρώσει την κατοχή στη Γάζα που ουσιαστικά ισοδυναμεί με γενοκτονία.

Ντρέπομαι να λέω ότι είμαι Ευρωπαίος. Δεν είναι μόνο η ευθύνη των κυβερνήσεων. Οι λαοί πρέπει να κινητοποιηθούν. Μόνο από ανθρωπιστική σκοπιά. Η αφωνία είναι ηθική κατάπτωση για την Ευρώπη. Υπάρχει, κατά τη γνώμη μου, και ένα λάθος στρατηγικής, η διαμαρτυρία και η πίεση δεν πρέπει να απευθύνεται μόνο στο Ισραήλ αλλά και στις κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών.

Για φανταστείτε να συνέβαινε κάτι αντίστοιχο στον πόλεμο στην Ουκρανία: Να κινούταν ένα κονβόι ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον ουκρανικό λαό και η Ρωσία να το χτυπούσε. Τι θα είχε ενεργοποιήσει μια τέτοια πράξη; Για τη Γάζα γιατί σιωπά η Ευρώπη;

Μια τρομοκρατική ομάδα που θέλει να αυτοαποκαλείται κράτος του Ισραήλ κουρελιάζει όλους τους νόμους διεθνούς δικαίου και τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς και το παρακολουθούμε αδρανείς να διαπράττει γενοκτονία;